Przekładnik prądowy (CT) to rodzaj przekładnika przeznaczonego do pomiaru prądu przemiennego (AC) poprzez przekształcanie wysokich prądów w możliwe do kontrolowania poziomy odpowiednie dla przyrządów pomiarowych i przekaźników ochronnych. Składa się z uzwojenia pierwotnego połączonego szeregowo z obwodem przenoszącym mierzony prąd oraz uzwojenia wtórnego połączonego z urządzeniami pomiarowymi lub przekaźnikami.
Przekładniki prądowe są powszechnie stosowane w systemach elektroenergetycznych do celów pomiarowych, ochronnych i kontrolnych.
Transformator potencjału (PT), znany również jako przekładnik napięciowy, to inny typ przekładnika stosowanego do rezygnacji z wysokich napięć na mniejsze, łatwiejsze w zarządzaniu poziomy w celach pomiarowych i ochronnych.
Podobnie jak przekładnik prądowy, składa się z końca pierwotnego i wtórnego, przy czym uzwojenie pierwotne jest podłączone równolegle do obwodu, którego napięcie ma być mierzone, a drugie jest podłączone do przyrządów pomiarowych lub przekaźników. PT są niezbędne w systemach zasilania, aby dokładnie mierzyć poziomy napięcia i zapewniać napięcia odniesienia dla przekaźników ochronnych i mierników.
Główną różnicą między przekładnikiem prądowym (CT) a przekładnikiem potencjałowym (PT) jest ich zamierzona funkcja i mierzone parametry.
CTS są specjalnie zaprojektowane do pomiaru prądów przemiennych (AC), które rozkładają wysokie prądy do mierzalnych poziomów, podczas gdy PTS są przeznaczone do pomiaru prądów przemiennych (AC), rozkładając wysokie napięcia do możliwych do opanowania poziomów.
Chociaż oba typy transformatorów służą podobnym celom w systemach elektroenergetycznych, ich główne funkcje i obszary zastosowań różnią się w zależności od mierzonego parametru.
Przekładniki prądowe i PT są stosowane w układach elektrycznych z różnych powodów, w tym do pomiarów, zabezpieczeń i sterowania. W zastosowaniach pomiarowych zapewniają dokładne pomiary poziomów prądu i napięcia, niezbędne do rozliczeń i monitorowania zużycia energii.
Ze względów ochronnych przekładniki prądowe i przekładniki prądowe odgrywają kluczową rolę w wykrywaniu nieprawidłowych warunków pracy, takich jak zdarzenia dotyczące przetężenia lub przepięcia, oraz wyzwalaniu urządzeń ochronnych w celu odizolowania wadliwego sprzętu i uniknięcia uszkodzenia systemu.
Dodatkowo w układach sterowania CTS i PTS pomagają regulować i utrzymywać stabilność poziomów napięć i prądów w określonych granicach, zapewniając bezpieczną i efektywną pracę sieci elektroenergetycznych.
W transformatorze potencjałowym (PT) uzwojenie pierwotne jest podłączone równolegle do obwodu, którego napięcie ma być mierzone. To uzwojenie pierwotne składa się zwykle z kilku zwojów drutu o dużej średnicy, zdolnego wytrzymać wysokie napięcie.
Uzwojenie wtórne natomiast jest podłączone do przyrządów pomiarowych lub przekaźników ochronnych i składa się z dużej liczby zwojów drutu o drobnej średnicy, co pozwala na precyzyjny pomiar napięcia. Dodatkowo przekładniki PT mogą obejmować takie funkcje, jak wielokrotne odczepy uzwojenia wtórnego w celu zapewnienia różnych stosunków napięcia, co pozwala na elastyczność w zastosowaniach pomiarowych i ochronnych.