Transformator zapłonowy, znany również jako cewka iskrowa lub transformator wysokiego napięcia, jest rodzajem transformatora elektrycznego stosowanego do generowania impulsów wysokiego napięcia w celu zapalenia paliwa w układach spalania, takich jak palniki gazowe, palniki olejowe i urządzenia gazowe.
Transformatory te są powszechnie stosowane w układach zapłonowych do wytwarzania iskier o wysokim napięciu niezbędnych do zapalenia palnej mieszanki powietrza w komorach spalania.
Zasada działania transformatora zapłonowego polega na konwersji energii elektrycznej niskiego napięcia na impulsy wysokiego napięcia, odpowiednie do zapalenia paliwa. Zazwyczaj transformator składa się z uzwojenia pierwotnego i uzwojenia wtórnego nawiniętego wokół wspólnego rdzenia magnetycznego.
Gdy do uzwojenia pierwotnego zostanie przyłożony prąd przemienny o niskim napięciu (AC), indukuje on pole magnetyczne w rdzeniu, które z kolei generuje impuls wysokiego napięcia w uzwojeniu wtórnym poprzez indukcję elektromagnetyczną. Ten impuls wysokiego napięcia jest następnie dostarczany do świecy zapłonowej lub elektrody zapłonowej, tworząc iskrę zapalającą paliwo.
Zastosowania transformatorów zapłonowych można znaleźć przede wszystkim w układach spalania, w których do zapłonu wymagane są iskry wysokiego napięcia.
Transformatory te są powszechnie stosowane w piecach gazowych, kotłach, podgrzewaczach wody, piekarnikach i innych urządzeniach grzewczych. Stosowane są również w układach zapłonowych silników spalinowych, takich jak samochody osobowe, ciężarówki, motocykle i kosiarki do trawy, do zapalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach silnika.
Napięcie transformatora zapłonowego zależy zasadniczo od zastosowania i specyficznych wymagań układu zapłonowego.
W większości przypadków transformatory zapłonowe wytwarzają impulsy wysokiego napięcia w zakresie od kilku tysięcy woltów do dziesiątek tysięcy woltów. Dokładne napięcie wyjściowe zależy od takich czynników, jak konstrukcja transformatora, liczba zwojów w uzwojeniu i charakterystyka układu zapłonowego.
Chociaż cewki zapłonowe i transformatory są urządzeniami, które mogą zwiększać poziom napięcia, działają na różnych zasadach i służą różnym celom.
Cewka zapłonowa to rodzaj transformatora zaprojektowanego specjalnie do wytwarzania impulsów wysokiego napięcia w celu zapalenia paliwa w układach spalania. Zwykle składa się z uzwojenia pierwotnego, uzwojenia wtórnego i rdzenia i działa w oparciu o zasady indukcji elektromagnetycznej w celu generowania iskier o wysokim napięciu. Dlatego cewkę zapłonową można uznać za rodzaj transformatora, ale jest ona specjalnie zoptymalizowana pod kątem zastosowań zapłonowych.