Idealny transformator to koncepcja teoretyczna stosowana w elektrotechnice w celu uproszczenia obliczeń i analizy zachowania transformatora. W idealnym transformatorze wszystkie straty i niedoskonałości, takie jak rezystancja, strumień upływu i straty w rdzeniu, przyjmuje się za zero. Oznacza to, że idealny transformator miałby doskonałą wydajność, przenosząc całą moc z uzwojenia pierwotnego do uzwojenia wtórnego bez żadnych strat.
Dodatkowo idealny transformator miałby doskonałą regulację napięcia, utrzymując stały stosunek napięcia pomiędzy uzwojeniem pierwotnym i wtórnym, niezależnie od zmian obciążenia.
Z drugiej strony, prawdziwy transformator odnosi się do rzeczywistego transformatora fizycznego używanego w praktycznych zastosowaniach. W przeciwieństwie do idealnego transformatora, prawdziwy transformator doświadcza strat z powodu różnych czynników, takich jak rezystancja w uzwojeniach, wyciek strumienia magnetycznego, straty histerezy w materiale rdzenia i straty prądu wirowego.
Straty te skutkują zmniejszoną wydajnością i regulacją napięcia w porównaniu z idealnym transformatorem. Dodatkowo rzeczywiste transformatory mogą w pewnych warunkach wykazywać nieliniowe zachowanie, odbiegające od idealnego modelu transformatora.
Chociaż idealny transformator służy jako użyteczny model teoretyczny do zrozumienia zasad działania transformatora i jego wyidealizowanego zachowania, rzeczywiste transformatory są projektowane i produkowane tak, aby spełniać praktyczne wymagania w rzeczywistych zastosowaniach.
Projektując systemy dystrybucji energii i wybierając transformatory do konkretnych zastosowań, inżynierowie muszą wziąć pod uwagę straty i niedoskonałości rzeczywistych transformatorów. Pomimo tych różnic, rzeczywiste transformatory nadal zapewniają wydajną i niezawodną transformację napięcia w szerokiej gamie systemów i urządzeń elektrycznych.