Bu kılavuzda, Elektriksel topraklamanın 3 ana türü nelerdir?, Topraklamanın 3 amacı nelerdir?, TT ve TNS topraklama nedir? konularını ele alacağız.
Elektriksel topraklamanın 3 ana türü nelerdir?
Elektrik topraklama sistemlerinin üç ana türü şunlardır:
TN (Toprak-Nötr) sistemi: Bu sistemde güç kaynağının nötr noktası doğrudan toprağa, tesisatın açıkta kalan iletken kısımları da bu nötr noktaya bağlanır. TN sistemi, nötr ve toprak iletkenlerinin sistemde nasıl yönetildiğine bağlı olarak TN-S, TN-C ve TN-C-S konfigürasyonlarına bölünmüştür.
TT (Toprak-Toprak) Sistemi: TT sisteminde elektrik tesisatının açıktaki iletken kısımları lokal toprak bağlantısına bağlanır ve nötr, güç trafosunda topraklanır. Kurulumdaki toprak bağlantısı, hizmet sağlayıcının nötr hattına bağlı değildir ancak kendi ayrı topraklama sistemine sahiptir.
IT Sistemi (İzole Toprak): Bu sistemde elektrik tesisatı topraktan izole edilir veya yüksek empedans ile bağlanır. Bu, canlı parçalar ile toprak arasında doğrudan bir bağlantı olmadığı anlamına gelir; bu da sistemi etkileyen toprak arızası riskini azaltır. Topraklama, canlı iletkenleri yalıtırken açıkta kalan iletken parçaları bir toprak elektroduna bağlayarak elde edilir.
Topraklamanın üç ana amacı şunlardır:
Güvenlik: Topraklama, arıza akımlarının güvenli bir şekilde toprağa akmasını sağlayarak insanların ve ekipmanların güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olur. Bu, elektrik çarpması riskini azaltır ve arıza akımlarını hassas bileşenlerden uzağa yönlendirerek elektrikli cihazlara ve tesisatlara zarar gelmesini önler.
Ekipman Koruması: Doğru topraklama, elektrikli ekipmanı yıldırım, güç dalgalanmaları veya elektrik arızalarından kaynaklanan hasarlardan korur. Topraklama, toprağa düşük dirençli bir yol sağlayarak aşırı ısınmanın ve arıza akımlarından kaynaklanan olası yangınların önlenmesine yardımcı olur.
Topraklamanın 3 amacı nelerdir?
Sistem Kararlılığı: Topraklama, elektrik sistemi içindeki voltajlar için bir referans noktası sağlayarak sistem kararlılığının korunmasına yardımcı olur. Bu, voltaj dalgalanmalarını en aza indirmeye yardımcı olur ve elektrik sistemlerinin güvenilir ve öngörülebilir çalışmasını sağlar.
TT ve TNS topraklama, elektrik tesisatlarında kullanılan belirli topraklama sistemi türlerini ifade eder:
TT (Toprak-Toprak) Sistemi: TT sisteminde tesisat toprak bağlantısı, transformatörde ayrı olarak topraklanan şebeke nötr noktasından bağımsızdır. Tesisatın açıkta kalan iletken kısımları yerel toprak bağlantısına bağlanır. Bu sistem genellikle şebeke nötr topraklamanın güvenilir olmadığı veya güvenlik nedeniyle bağımsız topraklamanın tercih edildiği durumlarda kullanılır.
TNS (Toprak-Nötr-Ayrı) Sistem: TNS sisteminde sistem genelinde nötr ve toprak iletkenleri ayrılmıştır. Güç kaynağının nötr noktası topraklanır ve tesisatın açıktaki iletken kısımları bu nötr noktaya ayrı bir topraklama iletkeni üzerinden bağlanır. Bu konfigürasyon, toprak ve nötr iletkenlerinin normal koşullar altında aynı akımı taşımamasını sağlayarak elektrik çarpması riskini azaltır ve sistem güvenilirliğini artırır.
En sık kullanılan topraklama sistemi bölgeye ve uygulamaya göre değişiklik gösterir ancak TN-S (Terre-Nötr-Ayrılmış) sistemi güvenlik ve güvenilirlik dengesi nedeniyle yaygın olarak benimsenmektedir. TN-S sistemlerde nötr ve toprak iletkenleri ayrı olduğundan elektrik çarpması ve sistem arızası riski en aza indirilir. Bu sistem, etkin arıza akımı yönetimini sağlarken stabil ve güvenli bir topraklama mekanizması sağlaması nedeniyle birçok endüstriyel ve konut uygulamasında tercih edilmektedir.
Üç tip fonksiyonel topraklama şunlardır:
TT ve TNS topraklama nedir?
Koruyucu Topraklama: Bu topraklama türü, açıkta kalan tüm iletken parçaların toprağa bağlanmasını sağlayarak insanları ve ekipmanları korumak için kullanılır. Arıza akımlarının güvenli bir şekilde zemine yayılmasını sağlayarak elektrik çarpması ve ekipmanın hasar görmesi riskini azaltır.
Operasyonel Topraklama: Bu, düzgün çalışma ve performans sağlamak için sistemin belirli parçalarının topraklanmasını içerir. Gerilimler için bir referans noktası sağlayarak ve sistemin tasarlanan parametreler dahilinde çalışmasını sağlayarak sistemde doğru gerilim seviyelerinin ve kararlılığın korunmasına yardımcı olur.
Sinyal Topraklama: Bu tip topraklama, elektronik devrelerde ve iletişim sistemlerinde iyi sinyal bütünlüğü ve gürültü azaltımı sağlamak için kullanılır. Sinyaller için ortak bir referans noktası sağlayarak paraziti en aza indirir ve sinyal iletimi ve alımının doğruluğunu artırır.
Elektriksel topraklamanın 3 ana türü nelerdir? konulu bu makalenin anlaşılmasının kolay olmasını umuyoruz.